Ο Επιθεωρητής

Περίληψη

H πρώτη παράσταση του Επιθεωρητή στο θέατρο γίνεται χάρη στην παρέμβαση του ίδιου του Τσάρου, και υποσκελίζει ακόμα και το αριστούργημα του Πούσκιν Μπόρις Γκοντούνοφ. Το έργο ιδιαίτερα ριζοσπαστικό, τόσο θεματολογικά όσο και υφολογικά, έκανε πάταγο. Το κοινό χωρίζεται στα δυο. Όσοι μέσα σ’ αυτό βλέπουν τον εαυτό τους γίνονται έξαλλοι και ζητούν την απαγόρευσή του και την άμεση τιμωρία του Γκόγκολ. Να εξοριστεί πάραυτα στη Σιβηρία! Όσοι διαθέτουν πνεύμα ριζοσπαστικό, το βλέπουν από τη σωστή σκοπιά του, ως μια αυστηρή, βίαιη, καταλυτική, και συνάμα χιουμοριστική και λυτρωτική κριτική της υπάρχουσας ρωσικής πραγματικότητας, και όχι μόνον. Γιατί και σήμερα ακόμα, ο Επιθεωρητής, είναι ένα έργο επίκαιρο, πρωτότυπο και νεανικό, μια και οι γραφειοκρατίες υπάρχουν, είναι εδώ, καταδυναστεύουν και δυσκολεύουν τη ζωή μας, σωρεύοντας δεινά και προβλήματα στον βίο όλων μας. Πολύ λίγα πράγματα θα άλλαζε κανείς μεταφέροντας το έργο αυτό στις μέρες μας και είναι βέβαιο ότι όσοι το διαβάσουν ή το δουν, θα βρούνε άσφαλτα μέσα του κάποιον διπλανό τους ή και – αν έχουν το κουράγιο – τον ίδιο τους τον εαυτό. Απόδειξη το γεγονός ότι το έργο παίζεται αλλά και εκδίδεται συνέχεια σε όλες τις χώρες του κόσμου και την πατρίδα μας, γνωρίζοντας κάθε φορά μεγάλη επιτυχία. Το έργο του Γκόγκολ ξεπερνάει κατά πολύ τα όρια της εποχής του. Δεν είναι μόνο αυτός που διείσδυσε και περιέγραψε απέριττα και πειστικά τη ρωσική πραγματικότητα, είναι αυτός που ανεδείχθη σε αξεπέραστο παρατηρητή και της πιο μικρής λεπτομέρειας, διαθέτοντας την πιο δυνατή όσφρηση και ευαισθησία που γνώρισε, εκτός του Τσέχωφ, η ρωσική λογοτεχνία. Η δυναμική του έργου του ξεπέρασε τις προθέσεις του, δίνοντας σε αυτό μια διάσταση οικουμενική. Γι’ αυτό και τα αριστουργήματά του, όπως ο Επιθεωρητής και οι Νεκρές Ψυχές, αλλά και ο Τάρας Μπούλμπα, το Μίργκοροντ ή τα Αραβουργήματα, εκδίδονται αδιάκοπα και έχουν φανατικούς αναγνώστες σε όλον τον κόσμο.